Op 9 juni 2024 vinden er eigenlijk 3 verkiezingen plaats. Wat je die dag moet of mag doen, hangt af van de doelgroep waartoe je behoort. We vatten het hieronder voor je samen. Alle uitgebreide info vind je terug op verkiezingen.fgov.be.
Er vinden die dag 3 verkiezingen tegelijk plaats.
- Bij de Europese verkiezingen kiezen we wie ons mag vertegenwoordigen in het Europees Parlement.
- Bij de federale verkiezingen kiezen we wie mag zetelen in de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
- Bij de regionale verkiezingen kiezen we wie de bevolking vertegenwoordigt in de parlementen van de verschillende regio's in ons land: wij brengen dus onze stem uit voor het Vlaams Parlement.
Je staat automatisch ingeschreven op de kiezerslijst.
Dat wil zeggen dat je automatisch een oproepingsbrief ontvangt. Hier staat duidelijk op waar en wanneer je moet stemmen. De stemming is verplicht voor de 3 verkiezingen. Neem je papieren oproepingsbrief zeker mee. Die moet je ter plaatse laten afstempelen.
Je mag nog niet stemmen voor de Federale of Vlaamse regering.
Je moet als 16- of 17-jarige wel stemmen voor het Europees Parlement. Eerst was er beslist dat 16- en 17-jarigen stemrecht hadden en dat ze met andere woorden dus zelf mochten kiezen of ze zouden gaan stemmen op 9 juni. Recent besliste het Grondwettelijk hof dat dat niet eerlijk was. Alle kiezers, meerderjarig of minderjarig, moeten hetzelfde behandeld worden. Ook als minderjarige kiezer moet je dus gaan stemmen op 9 juni, maar enkel voor het Europees Parlement.
Je staat automatisch op de kiezerslijst. Dat wil zeggen dat je in de loop van volgende maanden automatisch een oproepingsbrief in je bus krijgt om te komen stemmen. Hier staat duidelijk op waar en wanneer je die dag moet zijn. Je hoeft je dus nergens vooraf te registreren, maar bent wel verplicht om te gaan stemmen. Neem je papieren oproepingsbrief zeker mee. Die moet je ter plaatse laten afstempelen.
Het is de eerste keer in ons land dat ook 16- en 17-jarigen gaan stemmen. Er zijn in Europa nog maar enkele landen waar dat ook het geval is. Het is belangrijk dat ook jongeren hun stem laten horen. Het Europees Parlement neemt namelijk veel beslissingen die invloed hebben op de toekomst en het dagelijks leven van jongeren. Of het nu gaat om klimaatverandering, consumentenrechten, onlineactiviteiten, veiligheid, vrede en de oorlog in Oekraïne.
Jouw stem kan effectief een verschil maken in het Europa van morgen. Er waren immers nooit eerder zoveel eerste kiezers als in 2024. In totaal gaat het over bijna 1 miljoen eerste stemmers of maar liefst 10% van de kiezers in 2024. Jonge stemmen zijn dus talrijk.
Je kan niet stemmen voor de Federale of Vlaamse regering.
Als EU-burger in Heusden-Zolder mag je wel stemmen voor het Europees Parlement. Om dat te doen, moest je je eerst registreren en dit voor 31 maart 2024. Deed je dat niet, kan je je alsnog registreren voor een volgende verkiezing (2029).
Je kan het formulier:
- online invullen
- het online downloaden en afgeven in het gemeentehuis
- het online downloaden en per post opsturen naar Team Burger.
- het invullen op het gemeentehuis tijdens de openingsuren.
Heb je hulp nodig bij het opzoeken of invullen van de online formulieren? Of het installeren van de Itsme-app? Dan kan je terecht in één van de digibankpunten.
Belangrijk: zodra je aanvraag is goedgekeurd, sta je ingeschreven op de kiezerslijst. Vanaf dan ben je verplicht om te komen stemmen voor alle Europese verkiezingen. Je kan dan ook niet meer deelnemen aan de verkiezingen van het Europees Parlement in je land van herkomst. Neem je papieren oproepingsbrief zeker mee naar de stemming. Je moet die ter plaatse laten afstempelen.
Sommige kiezers kunnen hun stem uitbrengen door volmacht te geven aan een andere kiezer. Op deze manier kan de volmachtkrijger stemmen in naam van de volmachtgever.
Als volmachtkrijger moet je eerst zelf stemmen in je eigen stembureau. Daarna breng je de (volmacht)stem uit in het stembureau van de volmachtgever. Let op: je moet op de dag van de stemming wel in het bezit zijn van een ingevuld volmachtformulier, jouw identiteitskaart en je afgestempelde oproepingsbrief als het bewijs dat je zelf al gestemd hebt. Een volmachtkrijger kan slechts één volmacht uitoefenen.
Je kan als volmachtgever om het even welke kiezer binnen onze kieskring in jouw plaats met volmacht laten stemmen. Als je geen volmacht geeft, kom dan langs op het gemeentehuis met de oproepingsbrief en de bewijsstukken waarom je niet kan gaan stemmen. De vrederechter zal oordelen of je redenen al dan niet gegrond zijn. Een gegronde reden kan zijn:
| Redenen | Geattesteerd door |
| Wegens ziekte of handicap | arts |
| Beroepsredenen: in het buitenland opgehouden (alsook leden van gezin die bij hem verblijven); op dag van stemming in Koninkrijk maar onmogelijkheid om in stembureau te melden. | Werkgever |
| Activiteit als zelfstandige | Door de burgemeester of afgevaardigde op basis van verklaring op erewoord |
| Rechterlijke maatregel, vrijheidsberoving | Directie penitentiaire instelling |
| Activiteiten in het kader van godsdienst of overtuiging | Organisator van de activiteit |
| Om studieredenen | Directie van onderwijsinstelling |
| Andere dan voormelde redenen afwezig wegens tijdelijk verblijf in het buitenland | Door de burgemeester of afgevaardigde op basis van bewijsstukken of verklaring op erewoord |
Volmachtformulier
Je kan een formulier afhalen aan de onthaalbalie van het gemeentehuis of je kan een volmachtformulier downloaden. Heb je hulp nodig bij het invullen, kan je een afspraak maken met een medewerker van Team Burger. Wacht hiervoor niet tot op het laatste nippertje. Breng de nodige bewijsstukken mee voor de bevestiging van jouw afwezigheid naar je afspraak.
We vinden het erg belangrijk dat iedereen zijn democratisch stemrecht kan uitoefenen. Een toegankelijk stembureau en -hokje zijn dan ook basisvoorwaarden. Daar zorgen we voor. Per locatie installeren we twee aangepaste, rolstoeltoegankelijke stemhokjes. De bewegwijzering ter plaatse, het onthaal of iemand van je stembureau zal je graag begeleiden.
Een kiezer die door een handicap niet alleen naar het stemhokje kan of niet alleen zijn stem kan uitbrengen, mag zich door een persoon naar keuze laten bijstaan. De voorzitter keurt dit dan goed. Dat is niet in strijd met het stemgeheim. En uiteraard mogen assistentiehonden mee in het stemhokje.
Het kan zijn dat je in aanloop naar de verkiezingen per brief wordt opgeroepen om te zitten in een stembureau, als voorzitter of als bijzitter. Het is dan jouw taak om er mee voor te zorgen dat de verkiezingen vlot en correct verlopen. Kan je om persoonlijke redenen die taak niet vervullen? Dan moet je dit binnen de 48 uur melden aan de contactpersoon op de brief. Anders kan je bestraft worden. De kantonrechter beslist dan of je vrijgesteld wordt van je taak of niet.
Op maandag 1 april werd de kiezerslijst afgesloten voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen van zondag 9 juni. Tot 28 mei kan iedereen tijdens de openingsuren van het gemeentehuis nagaan of hijzelf of iemand anders op de kiezerslijst staat en of de vermelding van de gegevens correct is. Tegen fouten of onjuistheden kan je bezwaar indien bij het college van burgemeester en schepenen.
Voor meer informatie kan je terecht bij Team Burger.
Oké, nu je weet wat er van je verwacht wordt op 9 juni, is het tijd om te beslissen op wie je gaat stemmen. Totaal geen idee? Een stemtest kan je op weg zetten om erachter te komen welke partij het beste bij jou past.
- De stemtest 2024 van VRT NWS vanaf 15 april
- De stem van Vlaanderen, vanaf 15 april in de HLN-app